Beta (β) ialah salah satu alat statistik yang mengukur turun naik harga saham terhadap pasaran secara keseluruhan dan ia merupakan salah satu nilai yang digunakan dalam membuat pengiraan “Capital Asset Pricing Model” (CAPM), yang mana menerangkan hubungan antara risiko dan jangkaan pulangan untuk saham.

Secara amnya, Beta adalah salah satu cara untuk mengukur risiko apabila pelabur membuat pelaburan saham dan penganalisis menggunakan huruf Yunani ‘ß’ untuk mewakili beta. Penggunaan Beta amat penting bagi pelabur dan “traders” apabila menentukan kaunter yang ingin dipilih bagi menghasilkan potfolio saham.

Apabila membentuk sesebuah portfolio saham, adalah lebih baik jika mempunyai gabungan kaunter yang mempunyai Beta yang positif dan negatif supaya apabila pasaran (indeks) bergerak naik atau turun, maka akan mempunyai saham yang memberikan keuntungan dan kerugian kerana “don’t put all your eggs in one basket” bagi mengurangkan risiko.

Formula Beta

Formula CAPM

Penerangan Nilai Beta (β)

β tinggi: Kaunter yang mempunyai nilai β yang tinggi adalah lebih mudah berubah daripada pasaran. Sebagai contoh, Malayan Banking mempunyai β 1.01:

Saham akan naik hampir sama dengan kenaikan indek jika pasaran (indeks) naik 10% tetapi akan berkurang hampir sama dengan indeks % jika pasaran (indeks) jatuh.

Β rendah: Kaunter yang mempunyai nilai β yang rendah adalah kurang mudah berubah daripada keseluruhan pasaran. Sebagai contoh, Public Bank mempunyai β 0.86:

Saham akan naik 8.6% jika pasaran (indeks) naik 10% tetapi akan berkurang sebanyak 8.6% jika pasaran (indeks) jatuh 10%.

β negatif: Kaunter yang mempunyai nilai β yang negatif akan berkorelasi negatif dengan pulangan pasaran. Sebagai contoh, jika Axiata mempunyai β -1.75:

Saham akan naik jika pasaran (indeks) turun tetapi akan berkurang jika pasaran (indeks) naik.

Secara ringkasnya:

β “positif”  = pasaran (indeks) naik, saham naik

β “negatif” = pasaran (indeks) turun, saham naik

Adalah lebih baik jika pelabur dan “traders” membentuk potfolio saham (contoh 4 kaunter) dengan memilih kaunter yang mempunyai beta yang bersesuian dengan jangkaan pasaran (index):

• Jangkaan Indeks Downtrend
  = 2 kaunter nilai beta negatif yang tinggi,

     = 2 kaunter nilai beta negatif yang rendah.

• Jangkaan Indeks Uptrend
  = 2 kaunter nilai beta positif yang tinggi
  = 2 kaunter nilai beta positif yang rendah

Pengiraan Beta

• Analisis regresi digunakan untuk mengira nilai Beta. Berdasarkan numerik, ini menunjukkan kecenderungan pulangan saham untuk bertindak balas terhadap perubahan pasaran.
• Rumus untuk mengira Beta adalah pembahagian kovarians pulangan saham individu, dengan varians pulangan pasaran secara keseluruhan dalam jangka masa yang telah ditentukan.
• Berikut adalah formula untuk mengira stok Beta: = Kovarians (Re, Rm)/ Varians (Rm)

Di sini,

Re merujuk kepada pulangan saham individu
Rm merujuk kepada pulangan pasaran secara keseluruhan
Kovarians mengukur bagaimana perubahan dalam pulangan saham berkaitan dengan perubahan dalam pulangan pasaran
Varians menunjukkan sejauh mana titik data pasaran tersebar keluar daripada nilai purata.

Pengiraan beta digunakan untuk membantu pelabur memahami sama ada sesuatu saham bergerak ke arah yang sama seperti pasaran yang lain. Ia juga memberikan pandangan tentang bagaimana tidak menentu atau betapa berisikonya saham adalah relatif kepada seluruh pasaran.

Langkah-Langkah Menggunakan Investing.Com Untuk Melihat Beta

1) Anda boleh membuat carian di Google dengan menaip perkataan seperti gambar rajah di bawah.

2) Apabila anda sudah masuk ke laman web investing.com pada bahagian stock screener. Anda perlu mengubah pilihan negara kepada Malaysia. Seterusnya anda perlu menekan butang volume & volatility dan kemudiannya memilih Beta sebagai pilihan anda.

3) Selepas itu, anda boleh memasukkan nilai Beta yang anda inginkan di dalam kotak edit criteria seperti gambar rajah di bawah.

4) Akhir sekali, anda akan mendapat keputusan syarikat yang mempunyai Beta yang anda mahu.

Kepentingan Beta

• Setiap pelabur mestilah mempunyai pemahaman yang baik mengenai toleransi risiko mereka sendiri, dan pengetahuan mengenai pelaburan mana yang sesuai dengan pilihan risiko mereka.
• Pelabur juga dapat memilih saham yang memenuhi kriteria risiko mereka dengan menggunakan beta untuk memahami turun naik saham.
• Pelabur yang sangat menghindari risiko harus memasukkan wang mereka ke dalam aset dengan harga yang rendah, seperti saham utiliti dan bil perbendaharaan. Pelabur yang sanggup mengambil lebih banyak risiko mungkin ingin melabur dalam saham dengan beta yang lebih tinggi.

Kesimpulan

Ukuran statistik Beta adalah salah satu petunjuk yang paling popular walaupun konsep risiko sukar untuk diambil kira dalam analisis dan penilaian saham. Penganalisis sering menggunakan nilai Beta semasa mereka ingin menentukan profil risiko saham. Walau bagaimanapun, sementara Beta mengatakan sesuatu tentang risiko harga, ia mempunyai had bagi pelabur yang ingin menentukan faktor risiko dalam kewangan.

Konklusinya, penting bagi pelabur untuk membuat perbezaan antara risiko jangka pendek, di mana turun naik beta dan harga adalah lebih berguna dan risiko kewangan jangka panjang, di mana faktor risiko gambaran besar lebih jelas. Beta yang tinggi mungkin bermaksud turun naik harga dalam jangka masa terdekat, tetapi Beta juga tidak menolak peluang jangka panjang.

Pelabur yang menggunakan Beta untuk menilai saham juga turut disyorkan untuk menilainya daripada perspektif lain seperti faktor kewangan atau teknikal.

Penulis boleh dihubungi melalui:

Anis Amirah Binti Mohd Hanafi: [email protected]
Nurul Afini Binti Ahmad Razali: [email protected]
Prof. Madya Dr. Nuradli Ridzwan Shah Bin Mohd Dali : [email protected]
Fakulti Ekonomi dan Muamalat
Universiti Sains Islam Malaysia