Forex, Halal Haram, Pelaburan

Garis Panduan Syariah dalam Perdagangan Forex

Sejak artikel sebelum ini iaitu Forex Online – Fatwa Kata Haram, Tapi Masih Ramai Yang Selamba Join mendapat pelbagai respon maka kami susulkan artikel kedua yang berkaitan forex trading online supaya lebih ramai faham.

Artikel ini merujuk kepada video di YouTube oleh Associate Professor Dr. Aznan Hasan. Tetapi sebelum itu, jom kita berkenalan dengan Dr. Aznan terlebih dahulu.

Pensyarah UIA & Pengerusi Jawatankuasa Penasihat Syariah Maybank Islamic

Sedikit latarbelakang mengenai Dr Aznan:

Universiti Islam Antarabangsa Malaysia

Maybank Islamic

Dan berikut merupakan link kepada video di YouTube yang bertajuk Garis Panduan Syariah dalam Perdagangan Forex:

Apa yang kami boleh simpulkan daripada video durasi 12 minit tersebut ialah:

  • Forex merupakan pertukaran mata wang kepada mata wang yang lain
  • Contohnya tukar Ringgit Malaysia kepada US Dolar
  • Semua Majlis Fatwa di dunia iktiraf duit kertas sebagai mata wang, sama seperti emas dan perak
  • Pertukaran mata wang perlu mematuhi syarak
  • Ringgit Malaysia tukar kepada Ringgit Malaysia perlu patuhi 2 syarat: Spot Transaksi & Harga dan Jumlah yang sama
  • Jika tukar dua mata wang berbeza, US Dolar tukar kepada Ringgit Malaysia perlu patuhi syarat Spot Transaksi
  • Spot Transaksi – Lani, tidak berlaku sebarang penangguhan

Transaksi Forex ada 3 Perkara/Keadaan

  1. Spot Transaksi – Berlaku secara Spot Transaksi (Transaksi Lani)
  2. Currency Futures (Transaksi Hadapan Mata Wang) – Tidak mematuhi syarak & tidak pernah dilakukan oleh institusi kewangan Islam di Malaysia
  3. Currency Options (Transaksi Opsyen) – Tidak mematuhi syarak & tidak pernah dilakukan oleh institusi kewangan Islam di Malaysia

Ciri-ciri Transaksi Forex oleh Institusi Kewangan Berdaftar dengan Bank Negara Malaysia (BNM):

  • Institusi Kewangan Islam dikawal selia mengikut syarak
  • Ada badan syariah yang memastikan transaksi mengikut syarak

Ciri-ciri Transaksi Forex Oleh Individu Yang Dikenali Sebagai Online Forex:

  • Bukan daripada Malaysia, daripada luar negara, buka platform untuk transaksi tempatan
  • Kebanyakan online broker tidak betul, hanya 10% je yang betul, 90% sekadar spekulasi dan tiada mata wang yang wujud untuk transaksi tersebut, jika Broker hanya melakukan spekulasi, maka HARAM
  • Periksa adakah transaksi berlaku secara tertangguh, trade hari ini dan dapat mata wang lagi 6-7 hari kemudian, maka HARAM
  • Kemudahan Margin/Leverage, modal USD100, diberi margin dan boleh berniaga USD1000, maka HARAM, Kena ada modal USD1000, baru boleh berniaga USD1000

Syarikat broker Forex yang untung berjuta-juta di luar sana tidak berani ke nak lantik panel shariah?

Syarat Online Forex Atau Transaksi Over the Counter Yang Mesti Dipenuhi:

  1. Pastikan broker adalah betul dan mempunyai mata wang ketika melakukan transaksi. Broker ada mata wang yang hendak kita tukarkan
  2. Ada duit sepenuhnya, modal USD1000 hanya boleh berniaga USD1000 dan tidak lebih (Leverage)
  3. Tiada margin terlibat
  4. Spot transaksi (Transaksi lani), ada yang dibenarkan sehingga 3 hari

4 syarat di atas wajib dipenuhi, kalau salah satu syarat pun tak dipenuhi, maka HARAM.

Syarat #2 – #4 tu mungkin individu dan broker boleh patuh, tapi bagaimana dengan #1 – siapa yang akan pantau? Anda boleh jamin broker tersebut ada semua matawang yang dipairkan dalam setiap transaksi yang berlaku?

Kalau nak trade forex sebab bank-bank Islam buat, follow 100% apa yang bank-bank Islam buat.

Tiada satu pun badan yang memantau Forex Online seperti mana Suruhanjaya Sekuriti di Malaysia yang memantau segala transaksi bank-bank Islam di Malaysia supaya mereka patuh syariah.

Nota Tambahan Mengapa Bank Boleh Menjalankan Forex oleh Tuan Haji Razli Ramli, Ketua Penasihat, Jabatan Penasihat Perniagaan – Syariah di IBFIM (Islamic Banking and Finance Institute Malaysia):

Forex adalah bermaksud foreign exchange. Apabila kita menyebut tentang Forex, kita sedia maklum bahawa ia adalah transaksi jual beli mata wang. Jual beli mata wang jika kita guna kontrak syariah Al Sarf, ia dibolehkan.

Forex online yang selalunya tidak dibenarkan kepada individu, tetapi ianya dibenarkan kepada Bank-bank Islamik.

Sebab apa?

Sebab matawang adalah merupakan perkara ‘ribawi’. Syarat perkara ribawi, ia mestilah jual beli secara tunai dan pertukaran mata wang berlaku on spot (tidak tertangguh).

Kalau dijalankan secara online, ia akan menyusahkan untuk individu memastikan ianya berlaku on spot. Sebab itulah ia tidak dibenarkan.

Kalau Bank-bank Islamik, mereka mempunyai Nostro dan Vostro akaun yang boleh bayar on spot antara ke dua-dua matawang tersebut walaupun secara online. Sebab itulah ia dibenarkan.

Ada lagi satu Kertas Kajian yang dijalankan oleh ISRA (International Shari’ah Research Academy for Islamic Finance) bertajuk Operasi Perdagangan Pertukaran Matawang Asing oleh Individu Secara Lani (Individual Spot Forex) Melalui Platfom Elektronik: Satu Sorotan dari Sudut Syariah.

Anda boleh muat turun dengan klik pada link di atas.

Dengarlah Nasihat Daripada Mereka Yang Pakar

Ada yang kata forex trading online haram sebab swap (riba), sebenarnya itu syarat yang kedua. Kalau broker memberikan kemudahan swap free masih haram sebab syarat nombor satu (betul-betul ada matawang) tidak dipenuhi.

Cukuplah setakat ini perkongsian daripada pihak kami, diharap anda beroleh manfaat dan sebarkan sebanyak mungkin supaya lebih ramai orang boleh faham hukum halal haram berkenaan forex trading online ini.

Baca juga Banyak isu berkaitan halal atau haram produk-produk derivatif seperti Forward, Future, Options, Swap, ETF dan CFD

Ini juga ken baca Betul Ke Perbankan Islam Trade Forex?

Previous ArticleNext Article

6 Comments

  1. Now there is a digital currency and it seems that FIAT will be buried in the future.
    Does it have an impact on Sharia compliance?

    Reply

  2. Saya ada trade dlm octa fx dlm pair gold atau lain pair yg ada, adakah perkara ni haram dlm Islam, Dan, adakah ianya ikut, dlm syariah

    Reply

  3. Masalahnya ialah, 10% broker yg mungkin betul itu, prosesnya sama dgn spread betting, margin sebagai asasnya, bukannya jual beli… Sbb tu ia berpasangan atau pair, maka bila kita trade, akan ada 3 matawang, cth duit kita dlm usd, tapi trade eurjpy, kita sebenarnya membeli perbezaan ini dua matawang atau disebut kontrak, dan semakin x jelas jika melibatkan usd… Ia bukannya 1 to 1 basis, dan tiada transaksi jelas. Beza antara matawang tersebut adalah spread atau bid ask. Inilah margin tadi. Sbb itu juga ia disebut sebagai CFD. Contract for different. Kita melakukan kontrak utk perbezaan tadi, bukannya jual beli matawang atau melalukan pertukaran matawang sebenar. Proses ini adalah sama dgn spread betting, maka itu, prosesnya adalah haram…

    Reply

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Bagaimana Caranya Untuk Tidak Terciduk Dalam Unit Trust?

Pelaburan Unit Trust adalah sah sebagai medium pelaburan kerana Syarikat Pengurusan Unit Trust dikawal selia oleh Suruhanjaya Sekuriti Malaysia (SC). Dapatkan senarai syarikat dan dana di laman web SC.

Adakah anda percaya bahawa pelaburan dalam Unit Trust mampu memberikan kadar keuntungan yang tinggi?

Jika jawapan anda YA, anda perlu mengambil langkah yang lebih berhati-hati. Tidak semua dana daripada unit trust mampu memberikan pulangan yang tinggi. Ada sesetengahnya yang telah melabur bertahun-tahun tetapi masih belum nampak sinarnya.

Hari ini, pasaran Unit Trust di Malaysia sangat luas.
Ada lebih kurang 40 syarikat pengurusan dana dan ratusan dana yang ditawarkan kepada pelabur.

Setiap dana mempunyai:

  • fokus pelaburan yang berbeza,
  • tahap risiko yang berbeza,
  • strategi pengurusan yang berbeza dan kos yang berbeza.

Contohnya, ada dana yang fokus dalam Malaysia, ada yang melabur dalam pasaran global.
Ada yang agresif, ada yang konservatif.
Ada yang patuh syariah, ada yang konvensional.

Pendek kata:

Dana tak sama. Pengurus dana tak sama. Prestasi pun mestilah tak sama.

3 Sebab Kenapa Ramai Masuk Melabur Dalam Unit Trust.

1. Consultant tu kakak cantik atau abang sado
2. Terpesona dengan janji % % % %
3. Tak perlu keluar cash, ada pilihan untuk guna duit KWSP

Jangan marah, kami gurau saja.

Tapi rasanya sebab #3 tu paling kuat.

Bagaimana caranya untuk anda tidak terciduk teruk dalam pelaburan Unit Trust?

1. Fahami Konsep Unit Trust

Sebelum anda mengambil tindakan untuk melabur dalam Unit Trust, pastikan anda telah fahami segala konsepnya. Baca lagi Apa Itu Unit Trust.

Dalam Unit Trust, kita melabur dalam bentuk unit, dan harga unit ini tidak tetap, ada masa turun, ada masa naik. Jadi, kalau naik, untunglah, kalau turun, rugilah.

Maka fahamlah kita bahawa Unit Trust juga terdedah dengan kerugian.

“Dekat mana Unit Trust tu laburkan duit kita?”

Contoh : Apabila kita kita beli dana Unit Trust yang berasaskan ekuiti, sebenarnya duit kita dilaburkan ke dalam pasaran saham (Bursa Malaysia atau pasaran saham global). Cuma yang tolong jual beli saham tu adalah Fund Manager yang dilantik oleh Syarikat Pengurusan Unit Amanah (Unit Trust Management Company, UTMC).

Baca juga 4 Tanda Seorang Pengurus Dana (Fund Manager) Yang Hebat

Mindset nak untung besar dan cepat ini akan buat anda kecewa dengan Unit Trust. Meskipun ada dana yang YTD dah cecah lebih 20%, tak semestinya dana lain mempunyai prestasi yang sama.

2. Fahami Caj-Caj Terlibat

Semua pelaburan di Malaysia ada caj-caj yang perlu dibayar. Baik saham, hartanah, mahu pun Unit Trust. Caj-caj ini akan digunakan untuk membiayai kos-kos operasi pelaburan.

Secara asasnya caj-caj ini dalam pelaburan unit amanah ni boleh dibahagikan kepada 2 jenis iaitu caj yang dikenakan secara langsung dan caj yang dikenakan secara tidak langsung. Contoh caj langsung adalah:

  • Caj belian (Sales Charge)
  • Caj penjualan (Redemption/Exit Charge)
  • Caj pertukaran dana (Switching Charge)
  • Caj pengurusan tahunan (Management Fee) dan caj prestasi jika ada

Baca juga 6 Caj Berbeza Yang Terdapat Dalam Unit Trust

3. Survey Beberapa Dana Daripada Syarikat Berbeza

Apabila anda telah fahami konsep Unit Trust, anda boleh terus memulakan langkah yang seterusnya dengan survey dana-dana yang ada.

Terdapat banyak senarai dana yang pelbagai jenis. Ianya bergantung kepada risiko yang rendah, risiko pertengahan dan juga risiko yang tinggi. Paling penting, pilih dana yang PATUH SYARIAH.

Kunci kejayaan dalam pelaburan ialah asset allocation dan fund management. Kalau modal lebihan kita banyak, pecahkan mengikut syarikat, kelas aset, market cap dan geografi. Tetapi jangan pula semuanya dana Malaysia market. letaklah dalam dana global sikit (China, USA).

4. Baca Dokumen – Fact Sheet & Laporan Prestasi

Hari ini anda perlu jadi “pelabur pintar” bukan hanya ikut nasihat ejen: Pastikan fund manager menyatakan visi, strategi, dan risiko supaya anda tahu apa yang anda beli.

Baca Fund Fact Sheet: jenis aset, negara, sektor, risk rating. Semak prestasi 1 tahun, 3 tahun, 5 tahun dan banding dengan kategori sepadan (benchmark).

Dalam pelaburan Unit Trust, sama macam saham, tiada apa yang pasti. Prestasi semasa tidak menjamin prestasi pada masa akan datang. Namun begitu, jangan membabi buta memilih dana, dapatkan juga past performance data – berapakah pulangan sepanjang 3 / 5 / 10 tahun lepas.

Selalunya ramai akan percaya saja cakap ejen tetapi tak buat homework sendiri.

5. Padankan Matlamat Dengan Dana

Pelaburan anda harus selari dengan matlamat dan tempoh masa anda:

  • Jika anda perlukan akses dalam 1-2 tahun → pilih risiko rendah, mungkin dana bon atau seimbang.
  • Jika anda belanja untuk 10-20 tahun → boleh ambil risiko tinggi, dana ekuiti atau dana global.

Dalam pelaburan, tiada tempoh masa jangka pendek jika anda ingin lihat kadar keuntungannya. Ini kerana, pelaburan sentiasa ada turun dan naiknya. Pertimbangkan juga “Dollar-Cost Averaging” (DCA) iaitu melabur secara konsisten bulanan supaya tidak terlalu terdedah kepada pilihan masa yang salah.

6. Timing

Bila sudah jumpa dana yang nampak bagus, anda kena tahu juga bila masa paling sesuai nak masuk melabur. Logiknya waktu harga murah paling sesuai. Kalau harga unit dah tinggi boleh labur juga ke? Boleh, tapi lambat sikitlah nak untungnya.

“Memilih dana unit amanah bukan semata-mata ikut ejen, tetapi faham konsep, faham kos, faham matlamat dan buat kajian sendiri.”

Pelaburan unit trust boleh jadi salah satu batu loncatan ke arah kekayaan, tetapi bukan tiket pantas untuk kaya secara sekelip mata. Dengan pendekatan yang tepat, anda boleh melabur dengan lebih yakin, mengelak “terciduk” dan berpotensi mengejar pulangan yang sihat dalam jangka panjang.

7. Ejen Yang Bagus

Ejen yang bagus akan banyak bertanya, bukan banyak menjual. Soalan-saolan yang patut dia tanya:

  • Berapa umur?
  • Ada komitmen apa?
  • Tujuan pelaburan ni untuk apa?
  • Matlamat kewangan ni untuk siapa? (Diri sendiri, anak, ibu bapa)
  • Anggaran jumlah sasaran? (contoh: nak kumpul RM30,000 dalam 5 tahun)
  • Ada keperluan tertentu? (contoh: anak masuk universiti)
  • Tempoh pelaburan berapa lama?
  • Toleransi risiko macam mana?
  • Dah ada emergency fund belum?
  • Berapa kerap anda nak review portfolio? (3 bulan / 6 bulan / setahun)

Kalau dia terus cakap: “Bang pilih dana ni, memang confirm naik ni…” Baik cabut lari.
Itu bukan penasihat. Itu salesman.

Buat ujian ringkas (nak tahu ejen tu betul-betul faham atau tidak):

Tanya dia:

“Siapa Top 10 holdings dana ni?”
“Dana ni fokus sektor apa?”

Kalau dia blur dan jawab:

“Saya check sekejap ya…”

Tu tandanya ejen cuma hafal skrip. Bukan faham pun pasal dana tu.

Ramai orang cari unit trust terbaik sebab nak pilih yang memberikan pulangan baik, stabil, patuh syariah dan sesuai dengan matlamat hidup masing-masing. Tapi realitinya, tiada satu dana yang terbaik untuk semua orang. Yang ada ialah dana yang paling sesuai dengan profil risiko dan objektif anda.

Berikut merupakan senarai Syarikat Pengurusan Dana/Unit Trust yang diluluskan oleh Suruhanjaya Sekuriti Malaysia — setakat 31 Ogos 2025:

Senarai Syarikat Pengurusan Unit Trust di Malaysia

  1. Abrdn Islamic Malaysia Sdn. Bhd.
  2. AHAM Asset Management Berhad
  3. AIIMAN Asset Management Sdn. Bhd.
  4. Amanah Saham Nasional Berhad (ASNB)
  5. Amanah Saham Sarawak Berhad
  6. AmanahRaya Investment Management Sdn. Bhd.
  7. AmFunds Management Berhad
  8. Areca Capital Sdn. Bhd.
  9. Astute Fund Management Berhad (dahulu Apex Investment Services)
  10. BIMB Investment Management Berhad
  11. BOS Wealth Management Malaysia Berhad
  12. Berjaya Mutual Sdn. Bhd. (dahulu Inter-Pacific Asset Management)
  13. Eastspring Investments Berhad
  14. Eq8 Capital Sdn. Bhd.* (dahulu i-VCAP Management)
  15. Franklin Templeton GSC Asset Management Sdn. Bhd.
  16. Hong Leong Asset Management Berhad
  17. KAF Investment Funds Berhad
  18. Kedah Islamic Asset Management Berhad
  19. Kenanga Investors Berhad
  20. Manulife Investment Management (M) Berhad
  21. Maybank Asset Management Sdn. Bhd.
  22. MIDF Amanah Asset Management Berhad
  23. Muamalat Invest Sdn. Bhd.
  24. Nomura Asset Management Malaysia Sdn. Bhd.
  25. Opus Asset Management Sdn. Bhd.
  26. Pengurusan KUMIPA Berhad
  27. Permodalan BSN Berhad
  28. PHB Asset Management Berhad
  29. Pheim Unit Trusts Berhad
  30. Phillip Mutual Berhad
  31. PMB Investment Berhad
  32. Principal Asset Management Berhad
  33. PTB Unit Trust Berhad
  34. Public Mutual Berhad
  35. RHB Asset Management Sdn. Bhd.
  36. RHB Islamic International Asset Management Berhad
  37. Saham Sabah Berhad
  38. Saturna Sdn. Bhd.
  39. TA Investment Management Berhad
  40. UOB Asset Management (Malaysia) Berhad
  41. M & A Value Partners Asset Management Malaysia Sdn. Bhd.*

* Nota: entiti bertanda asterisk dalam dokumen SC ditanda “currently managing exchange-traded funds (ETF) only.”