Kes perebutan pembahagaian harta pusaka sering berlaku apabila tidak memahami hak dan tanggungjawab dalam sistem perwarisan Islam. Bagi yang masih kabur tentang tatacara pengurusan harta pusaka bagi waris bawah umur, Tuan Salkukhairi Abd Sukor akan menerangkan dengan lebih lanjut mengenainya. Beliau merupakan Timbalan Presiden Persatuan Guaman Hartanah Malaysia (HartaGuam).

Pentadbir Adalah Pengurus Harta, Bukan Pemilik

Kebiasaannya dalam kes di mana seseorang meninggal dunia meninggalkan waris bawah umur atau waris kurang upaya, seorang pentadbir akan dilantik oleh mahkamah atau pejabat pusaka kecil untuk mewakili waris-waris dalam menguruskan harta pusaka si mati.

Harta pusaka tersebut tidak boleh terus di turun milik kepada semua waris, sebaliknya akan di turun milik kepada nama pentadbir yang dilantik sehinggalah waris yang bawah umur tersebut telah mencapai umur dewasa iaitu 18 tahun dan sehinggalah status waris kurang upaya tersebut ditarik balik.

Kebiasaannya juga satu kaveat pendaftar akan dimasukkan oleh Pentadbir Tanah pada hakmilik tanah pusaka tersebut untuk melindungi hak dan kepentingan waris-waris bawah umur dan kurang upaya tadi. Dengan adanya kaveat pendaftar tersebut tanah pusaka tadi tidak boleh di pindah milik kepada pihak lain.

Pentadbir tadi walaupun namanya ada dalam geran harta pusaka tersebut, ianya tidak menjadikan beliau mempunyai hak pemilikan terhadap harta pusaka tersebut.

Sebaliknya, Pentadbir hanya berperanan untuk mentadbir harta tersebut sahaja dan mempastikan bahawa hak dan kepentingan semua waris (terutamanya waris yang bawah umur dan kurang upaya tadi) terhadap harta pusaka tersebut dilindungi.

Pentadbir perlu bertanggungjawab untuk mempastikan hasil yang diperolehi daripada harta tersebut diagih-agihkan mengikut bahagian masing-masing sebagaimana yang dinyatakan dalam perintah pusaka. Beliau juga hendaklah mempastikan yang bahagian untuk waris yang bawah umur dan kurang upaya tadi hanya digunakan untuk tujuan kebajikan mereka sahaja.

Perintah Jualan Harta Pusaka

Sekiranya Pentadbir bercadang untuk menjual harta pusaka tersebut, beliau perlu mendapatkan persetujuan bertulis daripada kesemua waris-waris tersebut terlebih dahulu.

Dengan persetujuan bertulis tersebut beliau hendaklah memfailkan permohonan Perintah Jualan daripada mahkamah Tinggi (untuk kes pusaka yang difailkan di Mahkamah Tinggi) atau memfailkan Borang P (Borang Permohonn Bicara Semula Pusaka) di Pejabat pusaka kecil.

Sebelum perintah jualan diperolehi, Pentadbir perlu membuktikan kepada mahkamah atau pejabat pusaka kecil yang jualan tanah tersebut dipersetujui oleh semua waris.

Pentadbir juga perlu menjelaskan bagaimanakah langkah-langkah yang akan diambil untuk memastikan hasil jualan harta tersebut kelak akan dibahagikan kepada waris-waris termasuklah waris bawah umur dan kurang upaya itu mengikut pembahagian yang telah diputuskan. Biasanya bahagian waris bawah umur dan kurang upaya tadi hasil daripada jualan harta tersebut akan dipegang oleh pemegang amanah yang dilantik seperti peguam atau Amanah Raya.

Sekiranya mahkamah atau pejabat pusaka kecil berpuas hati dengan hujah-hujah pentadbir dengan 2 perkara di atas, barulah perintah jualan akan dikeluarkan dan kaveat pendaftar pada harta tersebut akan ditarik balik.

Dengan adanya perintah jualan barulah Pentadbir boleh jual harta tersebut dan memindahmilikkannya kepada pembeli.

Pendek kata tugas Pentadbir ni bukan mudah. Kerana mereka memegang tanggungjawab dan amanah yang sangat berat. Jika silap urus dan tidak amanah pasti beliau akan tanggung dosanya di akhirat kelak dan beliau juga boleh dikenakan tindakan undang-undang yang berkenaan.

Menukar Pentadbir Harta Yang Tidak Amanah

Pentadbir yang tidak jujur dan tidak amanah boleh diganti oleh orang lain. Caranya sama juga seperti mana prosedur untuk dapatkan perintah jualan di atas di mana permohonan boleh dibuat oleh mana-mana waris lain untuk menggantikan Pentadbir yang tidak jujur dan amanah tadi. Jika mahkamah atau pejabat pusaka kecil berpuas hati, kuasa pentadbir sedia ada akan dibatalkan dan pentadbir baru akan dilantik.

Kredit: Salkukhairi Abd Sukor

Tak Guna Berebut Harta Dunia

Sudah seringkali kita dengar pertelingkahan di antara ahli keluarga sehingga menyebabkan putus hubungan silaturahim sesama mereka. Semuanya disebabkan oleh tamak dengan harta dunia yang tak kekal pun.

Akhirat jugalah tempat yang kekal abadi, maka uruskanlah harta pusaka sebaik mungkin.