Kewangan

Sistem Perbankan Cara Rasulullah SAW

Fungsi bank sebagai tempat untuk menyimpan wang dan menguruskan sistem kewangan sudah wujud sejak begitu lama, malahan sudah dipraktikkan sejak zaman Rasulullah SAW lagi. Namun begitu, terdapat percanggahan pendapat di kalangan para ilmuan Islam mengenai wujudnya sistem perbankan di zaman Rasulullah.

Bagi mereka yang mendalami dan menyusuri sejarah Islam, pasti akan mendapati bahawa wujudnya beberapa asas kepada bank di zaman Nabi Muhammad SAW dan para sahabat Baginda. Sebagai contoh, terdapat proses penerimaan deposit harta, pinjaman wang untuk keperluan dan penggunaan perniagaan selain daripada proses pengiriman wang.

Dua Prinsip Perbankan Zaman Rasulullah SAW

Dikatakan pada zaman Nabi Muhammad SAW, telah diamalkan dua prinsip yang berkaitan dengan perbankan dan kewangan Islam; iaitu Prinsip At-Ta’awun dan prinsip menghindari Al-Ikhtinaz, iaitu membiarkan wang yang tidak digunakan disimpan dan tidak berpusing dalam transaksi yang bermanfaat. Rasulullah SAW sangat dipercayai oleh masyarakat Makkah dan baginda telah diamanahkan untuk menerima simpanan harta.

Sehingga pada saat-saat terakhir sebelum baginda berhijrah ke Madinah, Baginda meminta Ali bin Abi Thalib r.a untuk mengembalikan semua harta itu kepada para pemiliknya. Dalam konsep ini, pihak yang menyerahkan harta untuk disimpan tidak dapat memanfaatkan harta tersebut.

Berbeza dengan Rasulullah SAW, Zubir bin Awwam yang merupakan sahabat Baginda lebih suka menerima harta sebagai bentuk pinjaman daipada dianggap sebagai deposit. Kerana ianya bersifat pinjaman, Zubair dapat memanfaatkan harta yang dipinjam, sekaligus berkewajiban untuk mengembalikannya secara kekal.

Beberapa sahabat Rasulullah SAW pula pernah melakukan pengiriman wang, di antaranya adalah Ibnu Abbas yang pernah mengirim wang ke Kufah. Manakala Abdullah bin Zubair yang berada di Mekah pula, pernah mengirim wang kepada adiknya Misab bin Zubair yang berada di Iraq.

Guna Cek Pun Dah Wujud

Selain daripada itu, cek juga turut digunakan dan dikenali secara meluas seiring dengan meningkatnya perdagangan di antara negeri Syam dan Yaman. Umar bin Khatab R.A sendiri telah menggunakan cek untuk membayar elaun kepada mereka yang berhak. Dengan cek tersebut, mereka yang mendapatkannya berhak mengambil gandum di Baitul Mal yang pada masa itu diimport dari Mesir.

Selain telah wujudnya fungsi menerima deposit harta, atau fungsi pinjam-meminjam, dan fungsi pengiriman wang; pada zaman Rasulullah SAW juga telah melakukan fungsi pemberian modal kerja yang berdasarkan kepada konsep mudharabah, musyarakah, muzara’ah dan musaqah. Ianya telah diamalkan dengan kaum Muhajirin dan kaum Ansar dengan jayanya.

Sudah begitu lama rupanya sejarah perbankan Islam ini. Mari sama-sama kita praktikkan sistem kewangan dan perbankan Islam, sebagai seruan untuk melakukan apa yang diperintahkan dan meninggalkan apa yang dilarang.

Sumber Rujukan:

Jemput juga baca:

Previous ArticleNext Article

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Kaedah Pengiraan Dan Pembahagian Faraid Menurut Al-Quran

Image by Syauqi Fillah from Pixabay

Pembahagian harta pusaka menggunakan kaedah faraid, terdapat pengiraannya yang telah ditetapkan di dalam Al-Quran. Ianya bertujuan untuk membahagikan harta dalam sebuah keluarga dengan memberikan dalam kadar tertentu kepada waris yang berhak.

Dengan adanya kaedah pengiraan ini, tidak akan timbul salah faham di kalangan ahli keluarga.

Ayat 11 Surah an-Nisaa’:

Allah SWT telah berfirman dalam surah an-Nisaa’ seperti berikut.

Maksudnya:

“Allah perintahkan kamu mengenai (pembahagian harta pusaka untuk) anak-anak kamu, iaitu bahagian seorang anak lelaki menyamai bahagian dua orang anak perempuan. Tetapi jika anak-anak perempuan itu lebih daripada dua, maka bahagian mereka ialah dua pertiga daripada harta yang ditinggalkan oleh si mati.

Dan jika anak perempuan itu seorang sahaja, maka bahagiannya ialah satu perdua (separuh) harta itu. Dan bagi ibu bapa (si mati), tiap-tiap seorang dari keduanya: satu perenam dari harta yang ditinggalkan oleh si mati, jika si mati itu mempunyai anak.

Tetapi jika si mati tidak mempunyai anak, sedang yang mewarisinya hanyalah kedua ibu bapanya, maka bahagian ibunya ialah satu pertiga. Kalau pula si mati itu mempunyai beberapa orang saudara (adik-beradik), maka bahagian ibunya ialah satu perenam.

(Pembahagian itu) ialah sesudah diselesaikan wasiat yang telah diwasiatkan oleh si mati, dan sesudah dibayarkan hutangnya. lbu-bapa kamu dan anak-anak kamu, kamu tidak mengetahui siapa di antaranya yang lebih dekat serta banyak manfaatnya kepada kamu.

(Pembahagian harta pusaka dan penentuan bahagian masing-masing seperti yang diterangkan itu ialah) ketetapan dari Allah; sesungguhnya Allah adalah Maha Mengetahui, lagi Maha Bijaksana.”

Cara pembahagian Faraid berdasarkan Ayat 11 Surah An-Nisaa’: 

  1. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan anak lelaki dan anak perempuan, maka bahagian anak lelaki adalah 2 kali bahagian anak perempuan.
  2. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan dua atau lebih anak perempuan sahaja (tiada anak lelaki), maka bahagian mereka adalah dua pertiga (2/3) daripada nilai harta pusaka, dimana perlu dibahagikan sama rata kepada semua anak perempuan yang terlibat.
  3. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan seorang anak perempuan sahaja (tiada anak lelaki), maka bahagiannya adalah satu perdua (1/2) atau separuh daripada hartanya.
  4. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan ibubapa serta anak (tanpa mengira bilangan dan jantina anak mereka), bahagian yang ditetapkan untuk setiap seorang ibu dan bapa adalah satu perenam (1/6); untuk ibu 1/6 dan untuk bapa 1/6.
  5. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan ibubapa sahaja (tidak mempunyai anak), bahagian ibu adalah satu pertiga (1/3), bapa pula mendapat bahagian dua pertiga (2/3).
  6. Sekiranya seseorang meninggal dunia dan meninggalkan ibubapa serta adik-beradik (tidak mempunyai anak), maka bahagian ibu adalah satu per enam (1/6) dan selebihnya adalah bahagian adik-beradik lelaki yang perlu dibahagikan.

Ayat 12 Surah an-Nisaa’

“Dan bagi kamu satu perdua daripada harta yang ditinggalkan oleh isteri-isteri kamu jika mereka tidak mempunyai anak. Tetapi jika mereka mempunyai anak maka kamu beroleh satu perempat daripada harta yang mereka tinggalkan, sesudah ditunaikan wasiat yang mereka wasiatkan dan sesudah dibayarkan hutangnya.

Dan bagi mereka (isteri-isteri) pula satu perempat daripada harta yang kamu tinggalkan, jika kamu tidak mempunyai anak. Tetapi kalau kamu mempunyai anak maka bahagian mereka (isteri-isteri kamu) ialah satu perlapan daripada harta yang kamu tinggalkan, sesudah ditunaikan wasiat yang kamu wasiatkan, dan sesudah dibayarkan hutang kamu.

Dan jika si mati itu, lelaki atau perempuan, yang tidak meninggalkan anak atau bapa, dan ada meninggalkan seorang saudara lelaki (seibu) atau saudara perempuan (seibu) maka bagi tiap-tiap seorang daripada keduanya adalah satu perenam. Kalau pula mereka (saudara-saudara yang seibu itu) lebih dari seorang, maka mereka berkongsi pada satu pertiga (dengan mendapat sama banyak lelaki dengan perempuan), sesudah ditunaikan wasiat yang diwasiatkan oleh si mati, dan sesudah dibayarkan hutangnya.

Wasiat-wasiat yang tersebut hendaknya tidak mendatangkan mudarat (kepada waris-waris). (Tiap-tiap satu hukum itu) ialah ketetapan dari Allah. Dan (ingatlah) Allah Maha Mengetahui, lagi Maha Penyabar.”

Cara pembahagian Faraid berdasarkan Ayat 12 Surah An-Nisaa’ yang telah dihuraikan di dalam Al-Quran: 

  • Sekiranya isteri meninggal dunia dan meninggalkan suami sahaja (tidak mempunyai anak), maka bahagian suami adalah satu perdua (1/2). Tetapi, sekiranya isteri tersebut mempunyai anak, maka bahagian suami adalah satu perempat (1/4).
  • Sekiranya suami meninggal dunia dan meninggalkan isteri sahaja (tidak mempunyai anak), maka bahagian isteri adalah satu perenam (1/6) (dibahagikan sama rata daripada 1/6 tersebut jika isteri lebih daripada seorang). Tetapi, sekiranya suami tersebut mempunyai anak, maka bahagian isteri adalah satu perlapan (1/8) yang (dibahagikan sama rata daripada 1/8 tersebut jika isteri lebih daripada seorang).
  • Sekiranya meninggal dunia dan tidak mempunyai waris usul (ibu dan bapa, datuk dan nenek) dan waris furu’ (anak, isteri atau suami), tetapi mempunyai saudara lelaki seibu atau saudara perempuan seibu sahaja, maka bahagian mereka adalah satu perenam (1/6) manakala selebihnya diserahkan kepada baitulmal. Tetapi, sekiranya saudara lelaki seibu atau saudara perempuan seibu lebih daripada 2 orang, maka bahagian mereka adalah satu pertiga (1/3) yang perlu dikongsi sama rata antara mereka, manakala selebihnya dua pertiga (2/3) diserahkan kepada baitulmal.
  • Sekiranya meninggal dunia dan tidak mempunyai waris usul dan furu’, tetapi mempunyai saudara lelaki dan saudara perempuan seibu dan sebapa, maka bahagian mereka adalah seluruh harta yang ditinggalkan (lelaki 2 bahagian, perempuan 1 bahagian).

Faraid adalah mengikut pengiraan dan pembahagian Al-Quran, bukanlah mengikut hukum manusia semata-mata. Jangan bimbang, faraid tidak akan membebankan kita, ianya adil kepada semua orang bagi mereka yang faham. 

Namun, kita juga boleh menggunakan konsep hibah (hadiah), tiada masalah.

Sumber Rujukan: Jom Urus Duit

Baca juga:

Do NOT follow this link or you will be banned from the site!