Cukai, Halal Haram

Hukum Lari Daripada Membayar Cukai

Soalan:

Apakah hukumnya lari daripada membayar cukai? Contohnya dengan menyembunyikan jumlah sebenar pendapatan yang diterima dalam borang cukai pendapatan. Jazakallahu khair.

Berdasarkan kepada AL-KAFI #1860: HUKUM LARI DARIPADA MEMBAYAR CUKAI yang dikeluarkan oleh Pejabat Mufti Wilayah Persekutuan.

Ringkasan Jawapan

Perbuatan lari daripada membayar cukai melalui pelbagai bentuk helah dan penipuan adalah dilarang kerana perbuatan menipu itu sendiri jelas satu bentuk dosa yang ditegah oleh agama. Selain daripada itu perbuatan tersebut boleh membawa kepada berkurangnya hasil dana negara, seterusnya menyukarkan kerajaan menyusun atur polisi ekonomi, merancang program-program pembangunan serta menghulurkan bantuan untuk kemaslahatan rakyat.

Huraian Jawapan

Alhamdulillah, segala puji bagi Allah, Tuhan Sekalian Alam. Selawat dan salam kepada Junjungan Besar Nabi Muhammad SAW, keluarga Baginda, para sahabat, tabi’in, tabi’ tabi’in dan mereka yang mengikut jejak langkahnya hingga ke hari pembalasan.

Cukai dalam Islam

Perbahasan berkenaan cukai menurut sudut pandang Islam merupakan satu perdebatan panjang yang menjadi khilaf ulama sejak zaman berzaman. Namun secara ringkasnya, setelah meneliti hujah dan pandangan para ulama, di samping melihat kepada realiti semasa, kerajaan harus untuk mengenakan cukai terhadap rakyat yang diletakkan dalam satu sistem yang teratur, dengan syarat-syarat yang ditetapkan. Suasana ekonomi sesebuah negara perlu diambil kira termasuk di Malaysia di mana keadaan ekonomi masih lagi tidak mencukupi untuk hanya bergantung kepada beberapa sumber dan hasil mahsul, justeru keperluan mengenakan cukai adalah bersifat mendesak.

Perbuatan lari daripada membayar cukai (tax evasion) merupakan satu gejala kronik yang menimpa banyak negara, termasuklah Malaysia yang telah mengakibatkan kerugian yang besar. Pada tahun 2016, laporan The Malaysian Reserve mendedahkan, kira-kira RM1 bilion cukai tidak diisytiharkan oleh golongan profesional di negara ini.[1] Pada 2019 pula, Jabatan Kastam Diraja Malaysia mendedahkan bahawa Kerajaan kerugian kira-kira RM90 juta pada tahun tersebut berikutan 1,800 kenderaan import yang dibawa masuk ke negara ini ‘lari’ daripada membayar cukai.[2]

Berikut kami senaraikan ringkasan beberapa fatwa yang dikeluarkan oleh badan-badan fatwa sedunia berkenaan isu ini:

1. Dar al-Ifta’ al-Misriyyah[3]

Perbuatan menipu dan memberikan maklumat palsu berkenaan pendapatan yang diterima untuk mengelak daripada cukai adalah diharamkan, bahkan ia merupakan salah satu dosa besar disisi syarak. Hal ini kerana perbuatan tersebut merupakan satu bentuk penipuan yang jelas dilarang oleh syarak, serta ia akan menyebabkan negara tidak dapat menjalankan fungsinya dengan baik kerana cukai merupakan antara sumber pendapatan penting sesebuah negara dalam menguruskan urusan rakyatnya.

2. Majlis al-Ifta’ wa al-Buhuth wa al-Dirasat al-Islamiyyah (Jordan)[4]

Kestabilan ekonomi negara dan memelihara harta awam merupakan Maqasid Syariah yang dituntut dan tugas merealisasikannya ialah tanggungjawab kolektif yang perlu dipikul oleh setiap rakyat. Perbuatan lari daripada membayar cukai merupakan satu ancaman terhadap objektif ini. Justeru, setiap Muslim mestilah tetap melaksanakan tanggungjawab membayar cukai dan patuh terhadap undang-undang negara, serta tidak terpengaruh dengan sikap mereka yang sengaja melanggar aturan percukaian yang telah ditetapkan.

Kesimpulannya, membayar cukai yang ditetapkan oleh kerajaan merupakan satu kewajipan selaras dengan kaedah agama yang menyeru mentaati arahan pemerintah pada perkara yang ada maslahat padanya.

Perbuatan lari daripada membayar cukai melalui pelbagai bentuk helah dan penipuan adalah dilarang kerana perbuatan menipu itu sendiri jelas satu bentuk dosa yang ditegah oleh agama, selain daripada akibat daripada perbuatan tersebut yang boleh membawa kepada berkurangnya hasil dana negara, seterusnya menyukarkan kerajaan menyusun atur polisi ekonomi dan merancang program-program pembangunan serta bantuan untuk rakyat yang memerlukan.

[1] Rujuk pautan: https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/2016/08/15/kerajaan-rugi-rm1-bilion-kerana-doktor-elak-cukai/

[2] Rujuk pautan: https://www.sinarharian.com.my/article/59015/BERITA/Nasional/Kerajaan-rugi-RM90-juta-kenderaan-import-lari-cukai

[3] Rujuk pautan: www.dar-alifta.org/Home/ViewFatwa?ID=12092&title=الكذب%20للتهرب%20من%20الضرائب%20-%20فضيلة%20الدكتور%20نصر%20فريد%20واصل atau http://www.fatawa.com/view/13844/?search=&frompage=list

[4] Rujuk pautan: http://www.fatawa.com/view/1266/?search=&frompage=list

Baca juga artikel menarik ini:

Previous ArticleNext Article

PM Anwar Puji Prestasi LHDN, Optimistik Peningkatan Hasil Masa Depan


CYBERJAYA, 10 Mac (Bernama) — Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim yakin dengan prestasi Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) di samping memuji pencapaian serta pelaksanaan sistem baharu agensi itu yang telah meningkatkan kecekapannya.

Anwar yang juga Menteri Kewangan berkata beliau optimistik dan sangat kagum dengan prestasi LHDN sejak beberapa tahun kebelakangan ini, khususnya tahun lepas.

“Saya berpandangan ini lebih tersusun dan berstruktur, dan instrumen baharu telah diperkenalkan seperti e-Invois, yang telah membantu,” kata beliau kepada pemberita selepas merasmikan sambutan Hari HASiL ke-29 di sini, Isnin.

Beliau juga yakin dengan standard dan disiplin semasa, LHDN akan dapat meningkatkan lagi prestasinya dan menyumbang lebih banyak kepada hasil negara.

“Jika LHDN mengekalkan standard dan disiplin sedemikian, mereka akan dapat menyumbang lebih banyak,” kata beliau.

Pada 2024, kutipan cukai langsung Malaysia berjumlah RM184.805 bilion, menandakan peningkatan sebanyak RM1.465 bilion daripada RM183.34 bilion yang dikutip pada 2023.

Terdahulu, dalam ucapan, Anwar berkata kerajaan tidak memberi ruang kepada orang ramai terutama golongan atasan dan maha kaya untuk terlepas daripada memenuhi tanggungjawab membayar cukai sebagai rakyat.

Beliau mengucapkan terima kasih kepada rakyat atas kepatuhan membayar cukai, terutama tokoh korporat utama yang tanpa kecuali telah memenuhi tanggungjawab masing-masing.

“Saya selalu berkata kepada menteri-menteri agar memberikan sokongan yang kuat (kepada LHDN) sehingga tidak ada yang merayu kepada saya (dari segi pelepasan cukai),” kata beliau.

Beliau berkata integriti yang dimiliki LHDN menjadi asas kepada kejayaan itu.

“(Bagi) Hasil 2024, kita menyatakan kebanggaan dan mencatatkan kejayaan. Kita mempunyai integriti, malah juga menggunakan kaedah dan instrumen yang lebih canggih,” kata beliau.

Anwar berkata Malaysia merupakan antara negara yang menegaskan dasar transformasi digital dengan pelaksanaan e-Invois.

“e-Invois itu akan memperbaiki dan mengurangkan masalah serta ketirisan. Ia sudah dilaksanakan dan saya juga lihat ada pengenalan instrumen baharu yang terus direncanakan dan insya-Allah akan dilaksanakan serta membawa kebaikan,” kata beliau.

Anwar berkata Malaysia juga antara negara ASEAN yang memberikan pelepasan cukai paling banyak, terutama kepada golongan bawahan, B40 dan M40, dengan mengambil kira keperluan keluarga, pendidikan, dan kesihatan.

“Oleh itu, meskipun pelepasan cukai yang diberikan besar, usaha mengumpul hasil tetap perlu dipertingkatkan,” kata beliau.

— BERNAMA